Het blijft moeilijk, keuzes maken. Nu ik voor Praag 'ga' moet ik binnen de mogelijkheden en voorkeuren die ik heb toch weer keuzes maken. Gaat het eerste reisadvies over Reinhard Heydrich, over het Praag van Franz Kafka of over de Jugendstil in Praag? Ik vraag het mijn klankbordgroep. De voorkeuren zijn verdeeld. Heydrich en Kafka lijken de eerste plaats te delen maar nog niet iedereen heeft gereageerd. Waarom een keuze uit deze drie? Om te beginnen: waarom HHHH?
Het kwade
De moord op de Reichsprotector van Bohemen en Moravie in 1942 in Praag spreekt mij aan. Het past binnen de fascinatie die ik al jarenlang heb voor het kwade. Met als ultieme dieptepunt de holocaust waar Heydrich één van de breinen achter was. De geschiedenis van de moord op Reinhard Heydrich (en de gevolgen voor de Tsjechische bevolking) is op allerlei manieren verbeeld en verwoord. In film, literatuur maar ook als thriller. De aanpak van Laurent Binet in HHHH (Himmlers hersens heten Heydrich) heeft zowel in literaire als in historische kringen veel losgemaakt. Een verdienste van het boek is in ieder geval dat het 'Heydrich' weer op de kaart gezet heeft.
Humor
Een heel andere insteek kiest Jiri Weil (1900-1959) met zijn boek 'Mendelssohn op het dak'. Geboren en getogen in een joods-orthodox gezin in de buurt van Praag geeft hij een intrigerend en, zeker in het begin, humoristisch beeld van Praag en zijn inwoners aan het begin van de Tweede Wereldoorlog. Heydrich is net aangesteld als Reichsprotector en ontdekt dat op het dak van het concertgebouw, tussen vele standbeelden van componisten, ook dat van de 'jood' Mendelssohn staat. Dat beeld moet er af. Heydrich geeft een SS 'er de opdracht het te regelen. Uiteindelijk trekken twee Praagse arbeiders per ongeluk Richard Wagner van het dak. De favoriet van Hitler. Reinhard Heydrich is in dit boek meer op de achtergrond aanwezig als veroorzaker van de gebeurtenissen in het boek.
Spanning
En terwijl Laurent Binet zichzelf en zijn houding tot de geschiedenis en zijn onderwerp centraal stelt hebben we ook nog Philip Kerr. Deze Schotse schrijver van 'literaire' thrillers heeft de moord op Heydrich tot onderwerp van 'Praag fataal' gemaakt. Een thriller uit de reeks 'Bernie Gunther detectives'. Een lekker weg lezend boek. Kerr houdt zich aan de feiten en maakt er een spannende thriller van.
Drie verschillende aanpakken. Drie manieren om naar het drama van de moord te kijken.
En alle drie interessant genoeg om iets mee te doen in de verdiepingsmodule 'De beul van Hitler'.
Over kafka meer in het volgende blog.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten